به گزارش شهرآرانیوز، برای پیدا کردنشان باید در خم کوچههای باریک و قدیمی پیچید و نامشان را میان پلاکهای کهنه میخکوب در روی دیوارها جست. حسی که درون این خانههای قدیمی جاری است درون هیچکدام از اتاقهای لوکس هتلهای چند ستاره وجود ندارد. این مکانهای شکفته از دل تاریخ، خودشان ستارههایی هستند که قرار است در این شهر بدرخشند. امروز، یک بهمن ۱۴۰۲، تور «آشناسازی با خانههای تاریخی» توسط اداره گردشگری و میراث فرهنگی مشهد و به منظور معرفی چهار خانه تاریخی برگزار شد.
مکانهایی که با ویژگی احیا و باززندهسازی قرار است بهزودی به عنوان هتل بوتیک، اقامتگاه و هتلهای سنتی راهاندازی شوند.
ابتدا پا به درون خانهای میگذاریم که روزگاری تاجر قدیمی و خوشنام مشهدی زیر سقف آن زندگی میکرد، خانهای زیبا، اما در حال تخریب که سال گذشته دست سرمایهگذاری میافتد برای کوبیدن و بالا بردن که میتوانست سود سرشاری را نصیب خود کند. اما سرنوشت این خانه قدیمی به گونهای دیگر رقم میخورد، زیرا سرمایهگذار تصمیم میگیرد آن لایه از زندگی را که لابهلای آجرهای خشتی جاخوش کرده، بیرون بکشد و این حس زندگی را حفظ و آن خانه تاریخی را به نخستین بوتیک هتل مشهد بدل کند.
سرمایهگذار و مالک خانه تاریخی «ملک التجار» توضیح میدهد: زمانی که این خانه را خریدیم، سقفهایش تخریب شده بود و گفتیم حیف است که بقیه آن را ما تخریب کنیم. از نظر اقتصادی بهتر بود که اینجا ساختوساز میکردیم، اما گفتیم بهتر است که این مکان را احیا کنیم.
عباس عباسزادگان ادامه میدهد: در زمان احیا چند مشکل داشتیم که یکی از آنها تهیه آجر قدیمی بود. برای همین یک سال طول کشید تا توانستیم اینجا را بازسازی کنیم. ما اینجا را بازسازی کردیم و از حمایتهای میراث فرهنگی هم بهره بردیم. حتی دوست دارم اینجا را گسترش دهم و به یکی از بهترین بوتیک هتلهای ایران تبدیل کنم.
در این بازدید، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مشهد به ۲۵۰ خانه ثبتی در مشهد اشاره میکند که از میان آنها ۶۰ خانه تاریخی در هسته مرکزی مشهد قرار دارند.
حسین امیرکلالی تاکید میکند: زنده سازی بناهای تاریخی یکی از ماموریت سه گانه وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی است که نمود آن را در خانه های احیا شده میتوانید مشاهده کنید. میخواهیم تمامی سرمایه گذاران را دعوت کنید. ما طرح پایش آثار تاریخی را داشتیم. از ۲۵۰ اثر تاریخی حدود ۶۰ اثر خانه تاریخی است که ظرفیت با زنده سازی و احیا را دارند؛ از بخش خصوصی دعوت می کنیم که در این حوزه جدید قدم بگذارند چرا که معافیت های قانونی خوبی نیز دارد. در یک سال گذشته با همکاری شهرداری، مالکان خانههای تاریخی و سرمایهگذاران، برنامهریزیهایی صورت گرفته تا ۱۳ خانه از تسهیلات معافیت مالیات و قانون حمایت از بافتهای تاریخی و فرهنگی استفاده کنند.
به گفته او این اقدام برای نخستین بار در مشهد در حال انجام است تا از این ظرفیت قانونی به نفع سرمایهگذاران استفاده شود.
مقصد بعدی، خانهای مربوط به دوران پهلوی دوم است. صاحب فعلی این مکان که سابقه طولانی در هتلداری دارد، نیز با قصد کوبیدن و بالابردن، این ملک را میخرد، اما صلابت دیوارهای خشتی و سقفهای بلند و کشیده نمیگذارد این تصمیم برقرار بماند و حفظ و نگهداری، تصمیم اصلی مالک میشود و به این ترتیب بنای راهاندازی دومین بوتیک هتل مشهد در این مکان گذاشته میشود.
محمدناصر نخعی، مالک این خانه تاریخی نیز توضیح میدهد: ما در ابتدا دنبال زمینی میگشتیم که هتلی بنا کنیم، اما با دیدن اینجا حیفمان آمد خراب کنیم و الان حدود ۲ سال است که مرمت آن را شروع کردیم و با رعایت همه استانداردهای لازم برای راهاندازی یک بوتیک هتل در حال تکمیل آن هستیم.
نخعی در ادامه با بیان اینکه این بوتیک هتل که هنوز اسم آن مشخص نیست، قرار است در دهه فجر افتتاح شود، میگوید: اینجا هفت اتاق دارد که هر اتاق را با یک فضای مختلف بازسازی کردیم، برای این کار ایرانگردی و بیشتر بوتیک هتلهای ایران را بازبینی کردم.
او تاکید میکند که تک به تک آجرهای اینجا بازسازی شده و هرچیزی هم که اینجا کار شده مرتبط با دوره تاریخی خودش بوده است.
او در پایان میگوید: امیدوارم با همکاری شهرداری، مجموعه میراث خوبی در خدمت زائران عزیز بگذاریم.
در اینجا معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسان رضوی نیز میگوید: یکی از محورهایی که چند سالی است که به عنوان توسعه گردشگری درنظر گرفتیم بحث توسعه گردشگری اقامتی با فضای سنتی است. در حال حاضر ۱۶۸ اقامتگاه بومگردی و سنتی و بوتیک هتل داریم و بر این باوریم که اینها منجر به توسعه گردشگری مشهد و استان میشود.
یوسف بیدخوری در ادامه صحبتهایش از سرمایهگذاران تشکر میکند که با سرمایهگذاری در حوزه توسعه گردشگری و اقامتی مشهد چراغهایی را در شهر روشن کردند.
او به این روند در شهرستانها هم اشاره میکند و میگوید: در شهرستانها هم اتفاقهای خوبی میافتد.
بیدخوری در پایان صحبتهایش از حمایتهای شهرداری میگوید و اینکه این حمایتها کمک زیادی به روند توسعه گردشگری در مشهد میکند و همچنین تاکید میکند که حمایتهای شهرداری نشاندهنده دغدغههای جدی این نهاد در این زمینه است.
«آشتیکنان»، نام خانهای زنده در محله سراب است. سرمایهگذار حفظ و نگهداری این خانه قدیمی به عنوان اقامتگاه سنتی، فردی است که سالیان سال در کار اشیای قدیمی و تاریخی بوده برای همین، قدر این خانه را همان ابتدا میفهمد و دست به کار میشود تا با بازسازی آن به شکلی که به اصل بنا آسیب نرسد، این گنج تاریخی را حفظ کند.
سرمایهگذار این خانه درباره این مکان تاریخی توضیحاتی میدهد، اینکه این خانه حدود ۹۰ سال قدمت دارد و خانواده ساکن در این خانه سید بودند و به عنوان خانوادهای پرجمعیت در کنار هم زندگی میکردند.
عبدالرضا نخعی در ادامه، بخشهای مختلف این خانه تاریخی را معرفی میکند و میگوید که یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان برای بازسازی این خانه تاریخی هزینه شده است.
آخرین مقصد هتل سنتی آب میرزاست. هتلی که در بدو ورود کاشیکاریها و سنگکاریهای سنتیاش چشم را مینوازد و روح را جلا میدهد. این هتل سنتی که نام تاریخی آب انبار آبمیرزا را زنده کرده است، در یکی از شلوغترین مکانهای مشهد یعنی چهارراه شهدا قرار دارد.
حسن حیدری، مالک این مکان تاریخی میگوید: زائر امام رضا(ع) که میآید و این همه هتل و ساختمان میبیند خوب است که هتل سنتی را هم ببیند و انتخاب کند که در چه مکانی اقامت گزیند.
او ادامه میدهد: ما کوچه آب میرزا را با احداث این هتل سنتی زنده کردیم.
پایان تور بازدید از خانههای تاریخی با کاشت نهال در محوطه باغ نادری رقم میخورد، اقدامی نمادین برای تاکید بر رشد و آبیاری نهال خانههای تاریخی.
مدیرکل جدید میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسان رضوی در این بخش برنامه میگوید: در مشهد داشتههایی نهفته وجود دارد که بازگو نشده است. این فضاها در اصل برگرفته از فرهنگ رضوی است. در واقع در مشهد فضاهایی وجود دارد که در خدمت زائران امام هشتم(ع) بودند، از همین رو لازم است این ظرفیتها را در راستای خدمت به زائران امام رضا(ع) احیا کنیم.
سیدجواد موسوی در ادامه صحبتهایش به همکاری با شهرداری اشاره میکند و توضیح میدهد: با کمک شهرداری مشهد مسیرهای تشرف به حرم را احیا می کنیم، که دو مسیر است، کوچه باغ حسن خان ۱۵ اثر تاریخی برنامه ریزی شده در آن است و قرار شده که سنگ فرش شود. مسیر بازار سرشور هم احیا شده است. مسیر بازار فرش مسجد شاه، حمام شاه برای تشرف به حرم مطهر هم در برنامه کاری است.